Kıyı Kronikleri Çeşitli Deniz Ekosistemlerini Keşfetmeye Devam Ediyor

Deniz ekosistemleri, oldukça muhtelif hayatı destekleyen kompleks ve muhtelif sistemlerdir. Kutup bölgelerinden tropiklere kadar dünyanın bütün okyanuslarında bulunurlar. Deniz ekosistemleri, balıklar, kabuklu deniz hayvanları, deniz kaplumbağaları ve balinalar dahil olmak suretiyle muhtelif organizmalar için yemek, barınak ve üreme alanları sağlar. Ek olarak küresel karbon döngüsünde dirimsel bir rol oynarlar ve Dünya iklimini düzenlemeye destek olurlar.

Deniz Ekosisteminin Bileşenleri

Deniz ekosistemleri aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle muhtelif bileşenlerden doğar:

• su
• Tortu
• Organizmalar
• Enerji

Su, deniz ekosisteminin en mühim bileşenidir. Organizmaların ve besinlerin hareketi için bir ortam sağlar ve ekosistemin sıcaklığını düzenlemeye destek sunar. Tortu, deniz ekosistemlerinin bir öteki mühim bileşenidir. Çeşitli organizmalar için bir hayat alanı sağlar ve sudaki kirleticileri filtrelemeye destek sunar. Organizmalar, deniz ekosistemlerinin üçüncü mühim bileşenidir. Gıda zincirini gerçekleştiren üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılardır. Enerji, deniz ekosistemlerinin dördüncü mühim bileşenidir. Gıda zincirinin arkasındaki itici güçtür ve ekosistemdeki bütün organizmaların hayatta kalması için gereklidir.

Deniz Ekosistemindeki Gıda Zinciri

Deniz ekosistemindeki gıda zinciri, organizmalar arasındaki kompleks bir etkileşim ağıdır. Temel gıda zinciri üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılardan doğar. Üreticiler, algler ve fitoplankton şeklinde kendi yemeklerini üretebilen organizmalardır. Tüketiciler, balık, kabuklu deniz ürünleri ve deniz kaplumbağaları şeklinde öteki organizmaları yiyen organizmalardır. Ayrıştırıcılar, bakteri ve mantar şeklinde ölü doğal maddeleri parçalayan organizmalardır.

Deniz ekosistemindeki gıda zinciri bayağı bir doğrusal yol değildir. Değişik trofik seviyelerdeki organizmalar içinde birçok kompleks etkileşim vardır. Sözgelişi, birtakım balıklar hem avcı bununla beraber avdır. Öteki balıkları bölgeler, sadece daha büyük balıklar tarafınca da yenirler. Bu kompleks etkileşimler ekosistemin dengesini korumaya destek sunar.

Deniz Ekosisteminde Enerji Akışı

Enerji bir deniz ekosisteminde bir takım adımda akar. Güneş, bütün deniz ekosistemleri için nihai enerji deposudur. Güneş enerjisi fitoplankton ve öteki fotosentetik organizmalar tarafınca yakalanır. Bu organizmalar güneşten gelen enerjiyi karbonhidrat formunda yemek üretmek için kullanırlar. Fitoplankton ve öteki fotosentetik organizmalar tarafınca üretilen yemek sonrasında ekosistemdeki öteki organizmalar tarafınca yenir. Enerji ekosistemde aktıkça bir organizmadan diğerine aktarılır.

Her trofik ölçüde mevcut olan enerji miktarı, bir organizmadan diğerine geçtikçe azalır. Bunun sebebi, enerjinin bir kısmının sıcaklık olarak kaybolmasıdır. Her trofik ölçüde mevcut olan enerji miktarına trofik bereketlilik denir. Bir deniz ekosisteminin trofik verimliliği çoğu zaman %10 civarındadır. Bu, bir trofik ölçüde mevcut olan enerjinin yalnızca %10'unun bir sonraki trofik ölçüde mevcut olduğu anlama gelir.

Deniz Ekosisteminde Gıda Döngüsü

Besinler, deniz ekosistemindeki bütün organizmaların hayatta kalması için eğer olmazsa olmazdır. Besinler, ekosistemde bir takım işlemle dolaştırılır. Gıda döngüsünde yer edinen başlıca işlemler şunlardır:

• Besinlerin organizmalar tarafınca katılması
• Organizmalar tarafınca gıda maddelerinin salınımı
• Su akıntıları ile gıda maddelerinin taşınması
• Gıda maddelerinin deniz tabanına birikmesi
• Deniz tabanından gıda maddelerinin yukarı doğru akışı

Besinlerin döngüsü, ekosistemin dengesinin korunması için eğer olmazsa olmazdır. Besinler muntazam bir halde döngüye alınmazsa, ekosistem dengesizleşebilir ve içerisinde yaşayan organizmalar zarar görebilir.

Deniz Ekosistemleri Üstündeki İnsan Tesirleri

İnsan faaliyetleri deniz ekosistemleri üstünde mühim bir etkiye haiz. Bu etkisinde bırakır şunları ihtiva eder:

• Kirlilik
• İklim değişikliği
• Aşırı avlanma
• İstilacı türler

Kirlilik deniz ekosistemleri için büyük bir tehdittir. Kirlilik

Deniz Ekosistemi	Kıyı ekosistemi
Deniz ekosistemi, deniz ortamındaki canlı organizmaların topluluğudur.	Kıyı ekosistemi, kıyı süresince yer edinen deniz ekosistemidir.
Deniz ekosistemleri okyanusları, denizleri, haliçleri ve kıyı sulak alanlarını ihtiva eder.	Kıyı ekosistemleri içinde plajlar, kumullar, tuz bataklıkları, mangrov ormanları ve mercan resifleri yer alır.
Deniz ekosistemleri balıklar, kabuklu deniz hayvanları, deniz memelileri ve deniz kuşları da dahil olmak suretiyle oldukça muhtelif organizmalara ev sahipliği yapmaktadır.	Kıyı ekosistemleri kıyı kuşları, deniz kaplumbağaları ve deniz kestaneleri de dahil olmak suretiyle oldukça muhtelif organizmalara ev sahipliği yapmaktadır.
Deniz ekosistemleri insanlara yemek, su ve barınak sağlar.	Kıyı ekosistemleri insanlara yemek, su ve barınak sağlar.

II. Deniz Ekosisteminin Bileşenleri

Deniz ekosistemi, birbirleriyle ve çevreleriyle etkileşime giren kompleks bir organizma topluluğudur. Deniz ekosistemleri, sığ kıyı sularından derin denizlere kadar okyanusun her yerinde bulunur. Balık, kabuklu deniz ürünleri, mercan, deniz yosunu ve plankton şeklinde oldukça muhtelif organizmalara ev sahipliği yaparlar.

Deniz ekosisteminin su sıcaklığı, tuzluluk ve derinlik şeklinde fizyolojik özellikleri, orada yaşayan organizma türlerini belirlemede mühim bir rol oynar. Deniz ekosistemleri ek olarak kirlilik, aşırı avlanma ve iklim değişikliği şeklinde insan çalışmalarından de etkilenir.

Deniz ekosistemleri insanlara yemek, rekreasyon ve gezim şeklinde muhtelif mühim hizmetler sunar. Ek olarak iklimi düzenlemede ve yaban yaşamı için yemek ve barınak sağlamada dirimsel bir rol oynarlar.

III. Deniz Ekosistemindeki Gıda Zinciri

Gıda zinciri, beslenme ilişkileriyle birbirine bağlı bir takım organizmadır. Deniz ekosisteminde, birincil üreticiler, yemek üretmek için güneş ışığını kullanan mikroskobik algler olan fitoplanktonlardır. Bu fitoplanktonlar, yemek için suyu filtreleyen minik hayvanlar olan zooplanktonlar tarafınca yenir. Zooplanktonlar sonrasında minik balıklar tarafınca yenir, minik balıklar daha büyük balıklar tarafınca yenir ve bu bu şekilde sürer. Gıda zincirinin en üzerinde, naturel avcıları olmayan köpekbalıkları ve balinalar şeklinde en üst seviye avcılar bulunur.

Deniz ekosistemindeki gıda zinciri önemlidir şu sebeple enerjinin sisteme akması için bir yol sağlar. Enerji sisteme güneşten girer ve bir organizmadan diğerine geçer. Bu enerji organizmalar tarafınca büyümek, hasıl olmak ve vücutlarını korumak için kullanılır.

Deniz ekosistemindeki gıda zinciri, ekosistemin dengesini korumaya destek olduğundan de önemlidir. Gıda zincirindeki bir organizma ortadan kaldırılırsa, bütün ekosistem üstünde dalga tesiri yaratabilir. Sözgelişi, fitoplankton sayısı azalırsa, bu zooplankton sayısında azalmaya yol açacak ve bu da minik balık sayısında azalmaya niçin olacaktır, vb. Bu, sonucunda tepe avcılarının sayısında azalmaya yol açabilir ve bu da bütün ekosistem üstünde negatif bir etkiye haiz olabilir.

IV. Deniz Ekosisteminde Enerji Akışı

Enerji, güneşle başlayarak bir takım adımda deniz ekosisteminde akar. Güneşin enerjisi, suda yaşayan mikroskobik algler olan fitoplanktonlar tarafınca emilir. Fitoplanktonlar bu enerjiyi fotosentez yöntemiyle yemek üretmek için kullanır. Bu yemek sonrasında fitoplanktonlarla beslenen minik hayvanlar olan zooplanktonlar tarafınca yenir. Zooplanktonlar da balıklar ve balinalar şeklinde daha büyük hayvanlar tarafınca yenir. Bu enerji transferi sürecine gıda zinciri denir.

Gıda zincirinin her seviyesinde mevcut olan enerji miktarına trofik düzen denir. İlk trofik düzen üreticilerdir, şu demek oluyor ki fitoplanktonlardır. İkinci trofik düzen tüketicilerdir, şu demek oluyor ki zooplankton ve balıklardır. Üçüncü trofik düzen avcılardır, şu demek oluyor ki balinalar ve öteki büyük hayvanlardır.

Bir trofik seviyeden diğerine aktarılan enerji miktarına trofik bereketlilik denir. Trofik bereketlilik çoğu zaman %10 civarındadır, bu da bir trofik ölçüde mevcut olan enerjinin yalnızca %10'unun bir sonraki trofik seviyeye aktarıldığı anlama gelir. Bu, gıda zincirinin her seviyesinde mevcut olan enerji miktarının zincirde yukarı doğru hareket ettikçe azaldığı anlama gelir.

Deniz ekosistemindeki enerji akışı, içerisinde yaşayan bütün organizmaların hayatta kalması için eğer olmazsa olmazdır. Bir trofik seviyeden diğerine aktarılan enerji, organizmaların hayatta kalmak için gereksinim duyduğu besini sağlar. Bu enerji akışı olmadan deniz ekosistemi çöker.

V. Deniz Ekosisteminde Gıda Döngüsü

Gıda döngüsü, besinlerin bir deniz ekosisteminin biyotik ve abiyotik bileşenleri içinde değiş tokuş edilmiş olduğu süreçtir. Besinler, deniz organizmalarının büyümesi ve hayatta kalması için gereklidir ve gıda döngüsü, organizmalar tarafınca kullanılabilecek bir formda mevcut olmalarını sağlar.

Deniz ekosistemlerinde üç ana tip gıda döngüsü vardır:

• Gaz halindeki gıda döngüsü
• Çözünmüş gıda döngüsü
• Parçacık gıda döngüsü

Gaz gıda döngüsü, atmosfer ve okyanus arasındaki gaz alışverişini ihtiva eder. Çözünmüş gıda döngüsü, su kolonu ve tortular arasındaki gıda alışverişini ihtiva eder. Parçacık gıda döngüsü, parçacıklar (detritus ve fitoplankton şeklinde) ve su kolonu arasındaki gıda alışverişini ihtiva eder.

Gıda döngüsü, deniz ekosistemlerinin bakımı için eğer olmazsa olmazdır. Besinlerin organizmalar tarafınca kullanılabilecek bir formda bulunmasını sağlayarak, gıda döngüsü deniz ekosistemlerinin muntazam bir halde işlev görmesini sağlar.

VI. Deniz Ekosistemleri Üstündeki İnsan Tesirleri

İnsan faaliyetlerinin deniz ekosistemleri üstünde mühim bir tesiri vardır. Bu etkisinde bırakır kirlilik ve aşırı avlanma şeklinde direkt yahut iklim değişikliği şeklinde bilvasıta olabilir.

İnsan faaliyetlerinin deniz ekosistemleri üstündeki direkt tesirleri şunlardır:

• Kirlilik: İnsan faaliyetleri, kanalizasyon, endüstriyel atık ve tarımsal akıntı şeklinde muhtelif kirleticilerle deniz ekosistemlerini kirletebilir. Bu kirleticiler, deniz organizmalarına zehirleyerek, hayat alanlarını değiştirerek yahut gıda zincirlerini bozarak zarar verebilir.
• Aşırı avlanma: Aşırı avlanma, balıkların bir ekosistemden, balıkların üreyebileceğinden daha süratli bir miktarda uzaklaştırılmasıdır. Bu, balık popülasyonlarında düşüşe yol açabilir ve bu da bütün ekosistem üstünde dalga tesiri yaratabilir.
• Yan av: Yan av, balıkçılık operasyonları esnasında hedef olmayan türlerin istenmeyen halde yakalanmasıdır. Yan av, balıkçılar tarafınca hedef alınmayan deniz canlılarına zarar verebilir yahut onları öldürebilir.

İnsan faaliyetlerinin deniz ekosistemleri üstündeki bilvasıta tesirleri şunlardır:

• İklim değişikliği: İklim değişikliği okyanusların ısınmasına niçin oluyor ve bu da deniz ekosistemlerinde bir takım değişikliğe yol açıyor. Bu değişimler içinde deniz türlerinin dağılımındaki değişimler, deniz türlerinin bolluğundaki değişimler ve deniz ekosistemlerinin üretkenliğindeki değişimler yer ediniyor.
• Okyanus asitlenmesi: Okyanus asitlenmesi atmosferdeki karbondioksit artışından oluşur. Karbondioksit deniz suyunda çözünür ve okyanusu daha asidik hale getiren karbonik asit oluşturur. Okyanus asitlenmesi deniz canlılarının kabuk ve iskelet oluşturmasını zorlaştırarak onlara zarar verir.
• Ötrofikasyon: Ötrofikasyon, bir ekosistemin azot ve fosfor şeklinde besinlerle zenginleştiği süreçtir. Bu, deniz ekosistemlerinde, deniz dünyasına zarar verebilen ve su standardını azaltabilen alg patlamaları da dahil olmak suretiyle bir takım soruna yol açabilir.

Deniz ekosistemleri üstündeki insan tesirleri, bu ekosistemlerin sağlığı için ciddi bir tehdittir. Deniz ekosistemleri üstündeki etkimizi azaltmak için adımlar atmak, geleceklerini korumak açısından önemlidir.

VII. Deniz Ekosistemlerinin Korunması

Deniz ekosistemleri gezegenimizin sağlığı için eğer olmazsa olmazdır ve bizlere yemek, oksijen ve öteki kaynakları sağlar. Sadece deniz ekosistemleri kirlilik, iklim değişikliği ve aşırı avlanma şeklinde bir takım tehdit ile karşı karşıyadır.

Deniz ekosistemlerinin korunması, uzun vadeli hayatta kalmalarını sağlamak için elzemdir. Deniz ekosistemlerini korumak için yapılabilecek bir takım şey vardır, bunlar içinde şunlar yer alır:

• Kara kaynaklı kirliliği azaltın
• Deniz hayat alanlarını kalkınmadan koruyun
• Balıkçılık baskısını azaltın
• Sürdürülebilir balıkçılığı destekleyin
• Deniz koruma alanlarını artırın

Beraber emek vererek deniz ekosistemlerini koruyabilir ve bizlere gereksinim duyduğumuz kaynakları sağlamadaki rollerinin devamını sağlayabiliriz.

Deniz Kaynaklarının Sürdürülebilir Kullanması

Deniz kaynakları, insan hayatı için eğer olmazsa olmazdır. Yemek, iş ve eğlence sağlarlar. Sadece, insan faaliyetleri deniz ekosistemlerine yük bindiriyor ve birçok deniz deposu tükeniyor.

Gelecek nesillerin okyanusun yararlarından yararlanabilmesi için deniz kaynaklarının sürdürülebilir kullanması esastır. Sürdürülebilir kullanım, deniz kaynaklarının ekosisteme zarar vermeyen ve gelecek nesillerin kendi gereksinimlerini karşılama kabiliyetini tehlikeye atmadan günümüzün gereksinimlerini karşılayan bir halde kullanılması anlama gelir.

Deniz kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını teşvik etmenin birçok yolu vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:

• Deniz biyolojik çeşitliliğinin korunması
• Balıkçılığı sürdürülebilir halde tedvir etmek
• Kirliliğin azaltılması
• Deniz hayat alanlarının korunması

Beraber emek vererek deniz kaynaklarının sürdürülebilir halde kullanılmasını ve gelecek nesillerin okyanusun yararlarından yararlanmasını sağlayabiliriz.

IX. Deniz Koruma Alanları

Deniz koruma alanları (MPA'lar), deniz hayatını korumak için insan çalışmalarından korunan okyanus alanlarıdır. MPA'lar, tehdit altındaki türleri korumak, biyolojik çeşitliliği sürdürmek yahut rekreasyon ve öğrenim alanları sağlamak şeklinde muhtelif nedenlerle kurulabilir.

Çeşitli değişik türde MPA'lar vardır ve her birinin kendine has düzenlemeleri vardır. Birtakım MPA'lar, balık tutmanın yahut öteki çıkarma faaliyetlerinin yasak olduğu avlanma yasağı bölgeleridir. Öteki MPA'lar sınırı olan balık tutmaya yahut tüplü dalış yahut şnorkelli yüzme şeklinde öteki faaliyetlere izin verir.

Deniz koruma alanları deniz hayatını korumada etken olabilir. Emek harcamalar, deniz koruma alanlarının balık popülasyonlarını artırmaya, tehdit altındaki türleri korumaya ve su standardını iyileştirmeye destek olabileceğini göstermiştir. Deniz koruma alanları ek olarak insanlara, rekreasyon ve öğrenim alanları sağlama ve kıyı topluluklarını fırtınalardan ve su baskınlarından korumaya destek olma şeklinde mühim faydalar da sağlayabilir.

Deniz Koruma Alanlarının faydalarına karşın, zorlukları da yok değildir. Deniz Koruma Alanlarının kurulması ve yönetilmesi pahalı olabilir ve bazı zamanlar yöresel balıkçıların ve öteki paydaşların çıkarlarıyla çatışabilirler. Sadece, Deniz Koruma Alanlarının yararları zorluklardan daha ağır rotatif ve deniz hayatını korumak ve okyanusu korumak için mühim bir araçtırlar.

S: Deniz ekosistemi nelerdir?

A: Deniz ekosistemi, deniz ortamındaki canlı organizmaların bir topluluğudur. Deniz ekosistemleri okyanus, haliçler, kıyı suları ve derin denizi ihtiva eder.

S: Deniz ekosisteminin bileşenleri nedir?

A: Deniz ekosisteminin bileşenleri; abiyotik etraf (çevrenin fizyolojik ve kimyasal koşulları), biyotik camia (çevredeki canlı organizmalar) ve abiyotik ve biyotik bileşenler arasındaki etkileşimlerdir.

S: Deniz ekosistemlerini tehdit eden unsurlar nedir?

A: Deniz ekosistemlerini tehdit eden unsurlar içinde kirlilik, iklim değişikliği, aşırı avlanma ve hayat alanlarının tahribi yer ediniyor.